مقدمه:
نارسایی زودرس تخمدان (Primary Ovarian Insufficiency) هنگامی اتفاق می افتد که تخمدان ها قبل از 40 سالگی به طور طبیعی عملکرد خود را متوقف کنند. بسیاری از زنان در سن 45 سالگی به طور طبیعی کاهش باروری را تجربه می کنند. ممکن است هنگام انتقال به دوره یائسگی، دوره قاعدگی نامنظم را تجربه کنند. در زنان مبتلا دوره های نامنظم و کاهش باروری قبل از 40 سالگی شروع می شود. بعضی اوقات ممکن است در اوایل سال های نوجوانی شروع شود.
سبب شناسی:
در حدود 90 درصد موارد، علت دقیق نارسایی زودرس تخمدان ناشناخته است. تحقیقات نشان می دهد که نارسایی زودرس تخمدان با مشکلات مربوط به فولیکول ها مرتبط است. فولیکول ها کیسه های کوچکی در تخمدان ها هستند. تخمک های درون فولیکول ها رشد می کنند و بالغ می شوند. یک نوع مشکل فولیکول این است که زودتر از حد نرمال از فولیکول خارج می شود. در این صورت، فولیکولها به درستی کار نمی کنند. اما گاهی اوقات علت ممکن به دلایل زیر باشد:
- اختلالات ژنتیکی مانند سندرم X شکننده و سندرم ترنر
- تعداد کم فولیکول ها
- بیماری های خود ایمنی از جمله تیروئیدیت و بیماری آدیسون
- شیمی درمانی یا پرتودرمانی
علائم:
- دوره های نامنظم قاعدگی یا عدم داشتن قاعدگی
- مشکل در بارداری یا ناباروری
- علائمی شبیه به یائسگی طبیعی
تشخیص:
- بررسی سابقه پزشکی
- آزمایش خون برای بررسی میزان هورمون های خاص
- سونوگرافی لگن
درمان:
در حال حاضر، هیچ درمان اثبات شده ای برای بازگرداندن عملکرد طبیعی در تخمدان ها وجود ندارد. اما درمان جایگزینی هورمون، شایع ترین درمان است.