آنتی بیوتیک یکی از داروهای پرمصرف در زمان سرماخوردگی و بروز بیماری های عفونی است که مصرف بی رویه آن عوارضی به همراه دارد.
مصرف آنتی بیوتیک در زمان سرماخوردگی چه عوارضی دارد؟
غلامرضا زمانی، متخصص جراحی عمومی، با عنوان این مطلب که ﻣﺼﺮﻑ ﺑﯽ ﺭﻭﯾﻪ ﻭ ﺑﯽ ﻣﻮﺭﺩ ﺁﻧﺘﯽ ﺑﯿﻮﺗﯿﮏ، ﻋﻮﺍﺭﺽ ﻓﺮﺩﯼ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﯽﺧﺎﺹ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺩ، گفت: ﺩﺭ ﺷﺮﺍﯾﻂ ﻣﻌﻤﻮﻝ ﺭﻭﺩﻩ ﺑﺰﺭﮒ ﺣﺎﻭﯼ ﻣﻘﺪﺍﺭ ﺯﯾﺎﺩﯼ ﻣﯿﮑﺮﻭﺏ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﯾﻦ ﻣﯿﮑﺮﻭﺏ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻓﻠﻮﺭ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺭﻭﺩﻩ، ﺩﻭ ﻧﻘﺶ ﺍﺳﺎﺳﯽ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺑﺪﻥ ﺍﯾﻔﺎ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ.
نخست، ﻋﺎﻣﻞ ﻣﻬﻢ ﺩﺭ ﻫﻀﻢ ﻭ ﺟﺬﺏ ﻣﻮﺍﺩ ﻏﺬﺍﯾﯽ ﺑﻪ ﺷﻤﺎﺭ ﻣﯽ ﺭﻭﺩ و دوم، ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻥ ﺩﺭ ﺭﻭﺩﻩ، ﺍﺟﺎﺯﻩ ﻭﺭﻭﺩ ﻭ ﺭﺷﺪ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺑﯿﻤﺎﺭﯼ ﺯﺍ ﺭﺍ ﻧﻤﯽ ﺩﻫﺪ. ﻭ ﻣﺼﺮﻑ ﺁﻧﺘﯽ ﺑﯿﻮﺗﯿﮏ ﭼﻪ ﺑﻪ ﺟﺎ ﻭ ﭼﻪ ﻧﺎﺑﺠﺎ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻣﻮﻗﺖ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺑﯿﻦ ﻣﯽ ﺑﺮﺩ.
ﻣﺼﺮﻑ ﺑﯽ ﺭﻭﯾﻪ ﺁﻧﺘﯽ ﺑﯿﻮﺗﯿﮏ ﻣﻮﺟﺐ ﻣﯽ ﺷﻮﺩ ﻣﯿﮑﺮﻭﺏ ﻫﺎ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞﺁﻥ، ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻣﻘﺎﻭﻡ ﮐﻨﻨﺪ ﻭ ﺯﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻭﺍﻗﻌﺎ ﻣﺼﺮﻑ ﺁﻥ ﺿﺮﻭﺭﯼ ﺑﺎﺷﺪ، ﺩﯾﮕﺮ ﺍﺛﺮﯼ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺷﺖ ﻭ ﻓﺮﺩ ﻣﺠﺒﻮﺭ ﺑﻪ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺁﻧﺘﯽ ﺑﯿﻮﺗﯿﮑﯽ ﺑﺎ ﻃﯿﻒ ﻭﺳﯿﻊ ﺗﺮ ﻭ ﻋﻮﺍﺭﺽ ﺟﺎﻧﺒﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺷﻮﺩ.
ﺍﺯ ﺯﻣﺎﻥ ﺷﺮﻭﻉ ﻣﺼﺮﻑ ﺑﯽ ﻣﻮﺭﺩ ﯾﺎ ﺑﺎ ﻣﻮﺭﺩ ﺁﻧﺘﯽ ﺑﯿﻮﺗﯿﮏ ﺗﺎ ﺳﻪ ﻫﻔﺘﻪ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻣﺼﺮﻑ ﺁﺧﺮﯾﻦ ﺁﻥ، ﻣﯿﮑﺮﻭﺏ ﻫﺎﯼ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺩﺭ ﺭﻭﺩﻩ ﺍﺯ ﺑﯿﻦ ﻣﯽ ﺭﻭﻧﺪ، ﺑﺪﯾﻬﯽﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﻣﺪﺕ، ﻋﻤﻞ ﻫﻀﻢ ﻭ ﺟﺬﺏ ﻣﺨﺘﻞﻣﯽ ﺷﻮﺩ. ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﺩﻟﯿﻞ ﺷﺮﮐﺖ ﻫﺎﯼ ﺩﺍﺭﻭﺳﺎﺯﯼ ﺩﺭ ﺳﺎل های ﺍﺧﯿﺮ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺑﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮐﭙﺴﻮﻝ ﻫﺎﯼ ﭘﺮﻭﺑﯿﻮﺗﯿﮏ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ.
ﺍﯾﻦ ﮐﭙﺴﻮﻝ ﻫﺎ ﺣﺎﻭﯼ ﻣﯿﮑﺮﻭﺏ ﻫﺎﯼ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺑﺪﻥ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﺑﺎﯾﺪ ﺩﺭ ﯾﺨﭽﺎﻝ نگهداری ﺷﻮﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﯿﻤﺎﺭ ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺗﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺩﻟﯿﻞ ﻣﺠﺒﻮﺭ ﺑﻪ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺁﻧﺘﯽ ﺑﯿﻮﺗﯿﮏ ﺷﺪ، ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﺗﻤﺎﻡ ﺁﻥ، ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺑﻪ ﻣﺼﺮﻑ ﭘﺮﻭﺑﯿﻮﺗﯿﮏ نماید ﺗﺎ ﻫﺮﭼﻪ ﺳﺮﯾﻊ ﺗﺮ، ﻓﻠﻮﺭ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺭﻭﺩﻩ ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺍﺯ ﻋﻮﺍﺭﺽ ﻣﺼﺮﻑ ﺁﻧﺘﯽ ﺑﯿﻮﺗﯿﮏ ﺗﺎ ﺣﺪ ﺯﯾﺎﺩﯼ ﮐﺎﺳﺘﻪ ﺷﻮﺩ.
مصرف بی رویه آنتی بیوتیک ها ﻣﻮﺟﺐ ﺍﯾﺠﺎﺩ ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﺩﺭ ﻣﯿﮑﺮﻭﺏ ﻫﺎﯼﻣﻀﺮ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﯽ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺷﺮﮐﺖ ﻫﺎ ﻭ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﯼ ﭘﮋﻭﻫﺸﯽ ﻣﺠﺒﻮﺭ ﺑﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺁﻧﺘﯽ ﺑﯿﻮﺗﯿﮏ ﺑﺎ ﻃﯿﻒ ﻭﺳﯿﻊ ﺗﺮ ﻭ ﺩﺭ ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻋﻮﺍﺭﺽ ﺟﺎﻧﺒﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ، ﺩﺭ ﺿﻤﻦ ﻗﯿﻤﺖ ﺁﻧﺘﯽ ﺑﯿﻮﺗﯿﮏ های ﺟﺪﯾﺪ ﺑﺴﯿﺎﺭ ﮔﺮﺍﻥﺗﺮ ﺍﺯ ﺁﻧﺘﯽ ﺑﯿﻮﺗﯿﮏ ﻫﺎﯼ ﻗﺪﯾﻤﯽ ﺍﺳﺖ.
تقریبا ۹۰ سال از کشف آنتی بیوتیک برای درمان بیماری های عفونی می گذرد، کشف این دارو نوید بخش کنترل و درمان بسیاری از بیماری ها بود اما از سال ۱۹۴۰ بحث مقاومت میکروب ها در مقابل آنتی بیوتیک ها آغاز شد و روز به روز در حال افزایش است که این یک تهدید بزرگ برای سلامت همه افراد جامعه محسوب می شود.
اگر مصرف آنتی بیوتیک به همین روال پیش برود، دیگر امکان درمان بیماری عفونی با استفاده از آنتی بیوتیک ها را نخواهیم داشت.
آنتی بیوتیک ها داروهایی هستند که به بیماران برای مقابله با عفونت هایی که عامل باکتریایی دارند با کشتن یا توقف رشد باکتری ها، کمک می کنند. فقط زمانی که عامل ایجاد کننده عفونت، باکتری ها باشند این داروها موثر هستند.
آنتی بیوتیک ها هیچ اثری بر عفونت هایی که ناشی از ویروس ها باشند، ندارند. و در برخی از بیماری ها مانند سرماخوردگی و بیماری های تنفسی ساده نیازی به مصرف آنتی بیوتیک نیست.
استفاده از آنتی بیوتیک ها در بیماری های ویروسی، استفاده نکردن از آنتی بیوتیک طبق دستور پزشک، خود درمانی و کامل نکردن دوره درمان از جمله عوامل ایجاد کننده مقاومت آنتی بیوتیکی هستند.
طولانی تر و پیچیده تر شدن بیماری، نیاز به داروهای گرانتر و با عوارض بیشتر و حتی عفونت مقاوم منجر به مرگ از عواقب مقاومت آنتی بیوتیکی هستند.
برای پیشگیری از مقاومت در برابر آنتی بیوتیک، در صورت داشتن بیماری ویروسی از پزشک تقاضای آنتی بیوتیک نکنید و پزشک را برای تجویز آنتی بیوتیک تحت فشار قرار ندهید.
دوره درمان را حتی در صورت بهبودی، کامل کنید. در غیر این صورت باکتری ها به طور کامل از بین نمی روند و باکتری های باقیمانده باعث عفونت مجدد می شوند که ممکن است این بار مقاوم شده و دیگر به آنتی بیوتیک ها جواب ندهند.
آنتی بیوتیک را به اندازه و به موقع مصرف کنید و برای روز مبادا ذخیره نکنید. زیرا آنتی بیوتیک تجویزی روی همان عفونت به خصوص موثر و صرفاً برای شما در آن ایام تجویز شده است.
دارو را در ساعاتی که توسط پزشک یا داروساز معین شده، مصرف کنید. آنتی بیوتیک ها زمانی مؤثر خواهند بود که به طور منظم مصرف شوند. حتی اگر علائم شما یکسان باشد آنتی بیوتیک های خود را به دیگران پیشنهاد نکنید، زیرا ممکن است برای آنها مناسب نباشد.
در مورد نحوه مصرف صحیح آنتی بیوتیک ها با پزشک یا داروساز مشاوره کنید. مصرف نادرست این داروها می تواند جذب آنها را تحت تاثیر قرار داده و باعث کاهش یا حذف اثر آنها شود. از مردم تقاضا می کنیم اگر خواهان سلامت خود هستند درخواست تجویز بی مورد آنتی بیوتیک نکنند و پزشک را برای تجویز بی مورد آنتی بیوتیک تحت فشار و معذوریت قرار ندهند.